Larry Summers, một thành viên hội đồng quản trị của OpenAI, vừa tuyên bố rằng việc học tập và lập trình là một ý tưởng tồi tệ đối với những người trẻ. Thay vào đó, ông đề xuất rằng họ nên học cách làm việc sáng tạo trong nhóm và xác định mục đích của mình, vì AI đang đến với IQ trước khi đến với EQ.

Tuyên bố này phù hợp với quan niệm rằng các hệ thống AI đang tiến bộ nhanh chóng về khả năng nhận thức, và chúng có thể tự động hóa nhiều nhiệm vụ yêu cầu kỹ năng trí tuệ trước khi giải quyết những nhiệm vụ yêu cầu trí tuệ cảm xúc (EQ). Trong khi các kỹ năng lập trình và kỹ thuật đã được nhấn mạnh trong quá khứ, tương lai có thể đòi hỏi một sự tập trung lớn hơn vào việc phát triển các khả năng giao tiếp, sáng tạo và giải quyết vấn đề mà ít bị tự động hóa hơn.

Điểm then chốt là khi AI tiếp tục phát triển, EQ sẽ trở nên ngày càng có giá trị. Con người sẽ cần phải tận dụng khả năng độc đáo của mình để cảm thông, giao tiếp và hợp tác theo cách mà các hệ thống AI không thể. Đầu tư vào việc phát triển trí tuệ cảm xúc, chẳng hạn như nhận thức bản thân, kỹ năng xã hội và khả năng thích ứng, có thể là một con đường khôn ngoan hơn cho những người trẻ tuổi bước vào thị trường lao động.

Viện Tương lai Sống (Future of Life Institute) đang kêu gọi quyên góp để hỗ trợ các dự án nhằm giảm thiểu những nguy hiểm của sự tập trung quyền lực do AI và hướng tới một thế giới tốt đẹp hơn với vai trò của con người có ý nghĩa. Họ cảnh báo rằng sự gia tăng không được kiểm soát của việc phát triển AI đang trên đà tập trung thêm quyền lực vào một số ít tổ chức, công ty và cá nhân, điều này có thể gây tai họa cho mọi người.

Quyền lực này có thể biểu hiện theo nhiều cách, bao gồm sở hữu một tỷ lệ quyết định của tài chính, lao động hoặc tài nguyên vật chất trên thế giới, kiểm soát sự chú ý công cộng và các câu chuyện truyền thông, hoặc nắm giữ chặt chẽ quyền lực chính trị. Sự tập trung quyền lực cực đoan làm cho con người trở nên tham nhũng, và AI cho phép một thực tại mới nơi những người nắm quyền có thể giữ quyền lực mãi mãi thông qua việc sử dụng các hệ thống AI siêu thông minh, mang lại cho họ một lợi thế không thể đánh bại.

Điều này có thể làm trầm trọng thêm khoảng cách về thu nhập đã rộng, vì các công ty công nghệ hàng đầu sở hữu các mô hình AI cơ bản có thể sử dụng chúng để tạo ra các công ty kỹ thuật số cực kỳ hiệu quả, có thể thống trị các thị trường. Điều này có thể dẫn đến một tương lai u ám nơi một tầng lớp tinh hoa nhỏ bé nắm giữ quyền lực khổng lồ, và di động xã hội trở nên gần như không thể đối với những người sinh ra trong cảnh nghèo khó.

Những rủi ro tiềm ẩn bao gồm mức độ giám sát ở cấp độ Orwell, thao túng chính trị bằng AI và việc giảm giá trị lao động con người khi AI trở nên vượt trội hơn con người trong một phạm vi ngày càng mở rộng các nhiệm vụ. Các cơ quan quản lý sẽ phải đối mặt với những thách thức đáng kể trong việc phá vỡ những độc quyền này do AI, vì các rào cản gia nhập để phát triển các hệ thống AI quy mô lớn rất cao.

Tỷ phú Ray Dalio đặt nghi vấn về hiệu quả của thu nhập cơ bản phổ quát (UBI), cảnh báo rằng việc cấp tiền mặt có thể thúc đẩy những thói quen xấu và làm suy yếu các chương trình xã hội tốt hơn. Dalio cho rằng các chương trình có kết quả chứng minh là tăng năng suất là một cách tiếp cận tốt hơn để giải quyết bất bình đẳng về thu nhập.

Dalio thừa nhận những thách thức do tự động hóa và khoảng cách thu nhập ngày càng rộng, cho rằng "lực lượng" này phải được coi là "tình trạng khẩn cấp quốc gia". Tuy nhiên, ông nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tạo cơ hội bình đẳng thông qua giáo dục và phát triển, thay vì chỉ cung cấp các khoản chuyển tiền.

Dalio cảnh báo rằng UBI, nếu được thực hiện kém, có thể gây ra nhiều hại hơn là lợi. Ông nêu lo ngại rằng cung cấp tiền mặt cho những cá nhân thiếu trách nhiệm, chẳng hạn như những người nghiện chất gây nghiện, có thể làm trầm trọng thêm các vấn đề hiện có thay vì giải quyết chúng. Dalio đề xuất rằng thiết kế và nhắm mục tiêu cẩn thận các chương trình xã hội để giải quyết các nguyên nhân gốc rễ của bất bình đẳng là một giải pháp hiệu quả hơn.

Trên cùng, quan điểm của Dalio nổi bật về sự phức tạp liên quan đến việc phân phối lại của cải và nhu cầu phải có những cách tiếp cận tinh tế, dựa trên bằng chứng để giải quyết những thách thức do sự gián đoạn công nghệ và sự gia tăng bất bình đẳng. Những hiểu biết của ông nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xem xét các hậu quả không mong muốn tiềm ẩn của các quyết định chính sách và nhu cầu ưu tiên các chương trình trao quyền cho cá nhân và cộng đồng.

Bài báo nêu bật sự xuất hiện của các nhà máy thông minh tự động, được minh họa bởi cơ sở sản xuất mới của Xiaomi có thể sản xuất 10 triệu điện thoại mỗi năm mà không cần lao động con người. Xu hướng gia tăng tự động hóa và tối ưu hóa trong sản xuất là một dấu hiệu đáng lo ngại về những gì sẽ đến.

Điểm chính:

• Nhà máy mới của Xiaomi có thể hoạt động 24/7 mà không cần công nhân trên sàn, nhận dạng và sửa chữa các vấn đề sản xuất trong khi tối ưu hóa toàn bộ quy trình.
• Đây không phải là một trường hợp riêng lẻ, vì các công ty như Amazon đang thí điểm với robot người máy để tự động hóa các nhiệm vụ và giải phóng nhân viên.
• Sự gia tăng của robot người máy và các công nghệ tự động hóa tiên tiến có khả năng dẫn đến sự giảm đáng kể lao động con người trong sản xuất, với các nhà máy trở nên nhỏ gọn và hiệu quả hơn.
• Sự chuyển dịch này sang các nhà máy thông minh tự động đặt ra những lo ngại về tương lai của việc làm và khả năng tiếp tục mở rộng khoảng cách về thu nhập và cơ hội.
• Khi xu hướng này tiếp tục, cá nhân và nhà hoạch định chính sách sẽ cần phải thích ứng và khám phá các giải pháp để giảm thiểu những tác động tiêu cực đối với việc làm và di động xã hội.

Điểm then chốt là cảnh quan sản xuất đang thay đổi nhanh chóng, với các nhà máy thông minh tự động trở thành hiện thực. Sự chuyển đổi này sẽ có những hàm ý rộng lớn đối với thị trường lao động và bức tranh kinh tế rộng lớn hơn, yêu cầu các chiến lược chủ động để giải quyết những thách thức và tận dụng những cơ hội mà sự thay đổi công nghệ này mang lại.